Τα τελευταία χρόνια η πολιτεία με σειρά νομοθετημάτων, προσπαθεί να βάλει «τάξη» στην καταγραφή της ακίνητης περιουσίας και να θέσει ένα τέλος στο καθεστώς της αυθαίρετης δόμησης. Αυτό πλέον εξασφαλίζεται με την απαίτηση η μεταβίβαση του ακινήτου να συνοδεύεται από σύγχρονο και εξαρτημένο Τοπογραφικό Διάγραμμα που να αποτυπώνει την πραγματική κατάσταση του οικοπέδου, από τον ηλεκτρονικό φάκελο του ακινήτου που αντλεί στοιχεία από την πολεοδομία, από τη δήλωση του δικαιώματος στο κτηματολόγιο και την εφορία και τέλος με την ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου που συντάσσεται από τον αρμόδιο μηχανικό.
Ετσι σιγά – σιγά, οι ιδιοκτήτες αναγκάζονται να επιλύσουν τις πολεοδομικές εκκρεμότητες των ακινήτων τους. Πολλοί όμως είναι και εκείνοι που θέλουν να τακτοποιήσουν τα αυθαίρετα τους αλλά δυσκολεύονται, γιατί βρίσκονται σε εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίες και δεν μπορούν να συνεννοηθούν με τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες ή ιδιοκτησία τους είναι διαμέρισμα που επεκτάθηκε σε κοινόχρηστο χώρο της πολυκατοικίας ή έκλεισαν τον φωταγωγό ή το μπαλκόνι τους.
Για να επιλυθούν κι αυτά τα ζητήματα και να μπορούν να μεταβιβάζονται στη συνέχεια κι αυτές οι ιδιοκτησίες το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ψηφίσει διατάξεις που διευκολύνουν τους ιδιοκτήτες καθέτων ή οριζοντίων ιδιοκτησιών. Βασική προϋπόθεση όμως είναι,να έχουν ανεγερθεί αυτά κτίσματα μέχρι τις 28.7.2011, είτε με νόμιμη οικοδομική άδεια, είτε αυθαίρετα.
Τι ισχύει με τα αυθαίρετα σε εξ αδιαιρέτου γεωτεμάχια εκτός σχεδίου;
Επιτρέπεται η υπαγωγή για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων κτισμάτων που βρίσκονται σε εξ αδιαιρέτου γεωτεμάχια που κτίστηκαν νόμιμα ή αυθαίρετα από τους συνιδιοκτήτες και αποτελούν αυτοτελή και ανεξάρτητα οικοδομήματα. Επίσης επιτρέπεται και η σύνταξη και υπογραφή συμβολαιογραφικών πράξεων σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών επί των γηπέδων αυτών, που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμών και ανήκουν σε έναν ή περισσότερους ιδιοκτήτες, επί των οποίων έχουν ανεγερθεί μέχρι τις 28.7.2011 οικοδομήματα νομίμως ανεγερθέντα ή αυθαίρετα, τα οποία τακτοποιούνται. Επίσης με τις ίδιες ανωτέρω προϋποθέσεις θεωρούνται εξ υπαρχής έγκυρες και ισχυρές συστάσεις διαιρεμένων ιδιοκτησιών, οι οποίες έχουν συσταθεί και δεν έχουν κηρυχθεί άκυρες με αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Η ανέγερση των οικοδομών μέχρι τις 28.7.2011 αποδεικνύεται από αεροφωτογραφίες που έχουν ληφθεί μέχρι την ημερομηνία αυτή και βεβαιώνεται από το μηχανικό.
Πώς μπορεί σε εκτός σχεδίου γεωτεμάχιο να ξεχωρίσουν τα κτίσματα και να γίνουν ανεξάρτητες ιδιοκτησίες; Μπορεί να γίνει συμβόλαιο;
Μετά την τακτοποίηση των αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός του γεωτεμαχίου, επιτρέπεται η σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης σύστασης καθέτου ιδιοκτησία με τη συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών και δίνεται το δικαίωμα να έχει ο κάθε συμβαλλόμενος το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης στο αυτοτελές οικοδόμημα του. Σε περίπτωση όμως, που δεν συναινούν όλοι οι συνιδιοκτήτες στη σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης, τότε μπορούν οι συνιδιοκτήτες τουλάχιστον κατά 65% του γεωτεμαχίου επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυτοτελή οικοδομήματα, να ζητήσουν με αγωγή τη σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών καταθέτοντας για τη σύνταξη σχετικής πράξης τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (τοπογραφικό διάγραμμα του γηπέδου, κατόψεις, σχέδιο σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών και κανονισμού, σχέδιο διανομής των διηρημένων ιδιοκτησιών, έκθεση σχετικά με την αξία κάθε ιδιοκτησίας, πιστοποιητικό ιδιοκτησίας και βαρών του ακινήτου).
Μπορεί να γίνει σύσταση καθέτου σε εκτός σχεδίου ιδιοκτησίες, που έχει ανεγερθεί μόνο ένα ή και κανένα κτίσμα;
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις θα επιτρέπεται να ισχύουν οι κάθετες ιδιοκτησίες και όταν αυτές βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμών και ανήκουν σε έναν ή περισσότερους ιδιοκτήτες ανεξαρτήτως εάν έχουν ανεγερθεί σε αυτά κτίσματα μέχρι τις 28.7.2011, με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος που καθορίζει τις προϋποθέσεις και τους ειδικούς όρους δόμησης των ακινήτων.
Τι ισχύει με τα αυθαίρετα κτίσματα ή τις αυθαίρετες υπερβάσεις κτισμάτων σε εξ αδιαιρέτου οικόπεδα εντός σχεδίου;
Συγκύριοι εξ αδιαιρέτου σε οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, ή σε κτίσμα χωρίς σύσταση οροφοκτησίας εντός σχεδίου πόλεως, ανεξαρτήτως ποσοστού συγκυριότητας, αυθαίρετων κτισμάτων ή νόμιμων κτισμάτων με αυθαίρετες μικρές παραβάσεις ή αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης μπορούν να ζητούν την υπαγωγή τους στις ρυθμίσεις του νόμου περί αυθαιρέτων, ανεξαρτήτως της σύμφωνης γνώμης των λοιπών εξ αδιαιρέτου συγκυρίων. Υπόχρεος προς καταβολή του παραβόλου υπαγωγής και των αναλογούντων προστίμων είναι ο δηλών την αυθαιρεσία συγκύριος, ο οποίος διατηρεί τα εκ του νόμου αναγωγικά του δικαιώματα έναντι των λοιπών συγκυρίων. Σε κάθε περίπτωση, οι λοιποί συνιδιοκτήτες μπορούν να αποπληρώνουν τις ορισθείσες δόσεις των αναλογούντων προστίμων αυτοβούλως, σύμφωνα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους, ύστερα από σχετική έγγραφη ή ηλεκτρονική δήλωσή τους.
Τι ισχύει για τα διαμερίσματα που κατέλαβαν μέρος του κοινόχρηστου χώρου της πολυκατοικίας; Χρειάζεται συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών για την τακτοποίηση τους;
Για τις περιπτώσεις οριζόντιας ιδιοκτησίας με παραβάσεις που αφορούν την επέκταση αυτής καθ’ ύψος ή κατά πλάτος (οριζόντιας) και την κατάληψη κοινοχρήστου ή κοινοκτήτου χώρου, είναι δυνατή η υπαγωγή αυτών στον παρόντα, χωρίς τη συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών, μόνο στις εξής περιπτώσεις:
α) όταν η αυθαίρετη επέκταση υφίσταται από την ανέγερση-κατασκευή της οικοδομής ή
β) όταν η ίδια αυθαίρετη επέκταση υφίσταται σε όλους τους ορόφους της οικοδομής.
Για την υπαγωγή των ανωτέρω περιπτώσεων στις ρυθμίσεις του παρόντος, απαιτείται, κατά περίπτωση, επιπλέον των υπόλοιπων δικαιολογητικών:
α) υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη της οριζόντιας ιδιοκτησίας ότι η οριζόντια ιδιοκτησία του έχει επεκταθεί και έχει καταλάβει κοινόχρηστο ή κοινόκτητο χώρο από τον χρόνο ανέγερσης κατασκευής της όλης οικοδομής,
β) βεβαίωση μηχανικού ότι η ίδια αυθαίρετη επέκταση υφίσταται σε όλους τους ορόφους της οριζόντιας ιδιοκτησίας.
Ποια είναι τα κοινόκτητα και κοινόχρηστα πράγματα στην πολυκατοικία;
Σε μια πολυκατοικία κοινόκτητοι και κοινόχρηστοι χώροι είναι : ο ακάλυπτος χώρος, οι εξωτερικοί τοίχοι, οι μαντρότοιχοι, οι σκάλες,, η ταράτσα (δώμα) κατά την ακάλυπτη επιφάνειά της, οι διάδρομοι που οδηγούν στις οριζόντιες ιδιοκτησίες, οι γενικές εγκαταστάσεις και γενικά η εξωτερική όψη της πολυκατοικίας με τα κουφώματα προς τους δρόμους και προς τις γειτονικές ιδιοκτησίες, όπως και όλες οι εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε κοινόχρηστους χώρους.
Ενας όροφος έχει τρία διαμερίσματα και το Α1διαμέρισμα έχει μεγαλώσει 5 τ.μ. εις βάρος του διαμερίσματος Α2 χωρίς να επηρεάζει τον κοινόχρηστο χώρο, ενώ το Α3 είναι εντάξει. Αυτό θεωρείται αυθαιρεσία; Γίνεται συμβόλαιο;
Αφού έχουν αλλάξει τα περιγράμματα των ιδιοκτησιών Α1 και Α2, αυτό είναι διαμερισμάτωση. Η τακτοποίηση της αυθαιρεσίας γίνεται ανά όροφο το πρόστιμο είναι 250 ευρώ και μπορεί την αίτηση να την κάνει μόνο ο ένας από τους δύο ιδιοκτήτες. Η υπαγωγή στο νόμο αυθαιρέτων καλύπτει και τους δύο και μπορεί να γίνει στη συνέχεια η μεταβίβαση.
Μπορεί να γίνει μεταβίβαση των διαμερισμάτων που έχουν υπέρβαση δόμησης εντός κοινοχρήστου χώρου;
Μετά από την τακτοποίηση των αυθαιρεσιών και εφόσον συντρέχουν κάποιες προϋποθέσεις (η αυθαιρεσία να υφίσταται από την κατασκευή και σε όλους τους ορόφους ή εφόσον η αυθαίρετη επέκταση ή απομείωση συντελείται εντός νόμιμου όγκου του κτιρίου ή σε νόμιμη ή μη υπόγεια στάθμη) ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της πράξης σύστασης οριζόντιας ή καθέτου ιδιοκτησίας, προκειμένου να ενσωματώσει τον υπαγόμενο στις διατάξεις του παρόντος χώρο στην οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία του ή να τον εξαιρέσει από αυτή. Στην περίπτωση αυτή η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών τεκμαίρεται.
Επίσης ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της πράξης σύστασης οριζόντιας ή καθέτου ιδιοκτησίας, και σε περιπτώσεις που η ίδια αυθαίρετη κατασκευή υφίσταται σε όλους τους ορόφους και δεν είναι από κατασκευής.Απαραίτητο στοιχείο για την εφαρμογή της διάταξης, σε περίπτωση που δεν συντρέχουν σωρευτικά οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, είναι η παρέλευση δεκαετίας από την τέλεση της αυθαιρεσίας και η μη έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης που να διατάσσει την κατεδάφιση.
Εκλεισα τον ημιυπαίθριο χώρο στο μπαλκόνι μου. Χρειάζομαι συναίνεση των συνιδιοκτητών για να τακτοποιήσω την αυθαιρεσία;
Για αυθαίρετα που έχουν εγκατασταθεί σε οριζόντια ή κάθετη συνιδιοκτησία και εντός τμημάτων αποκλειστικής χρήσης αυτών, εφόσον κατά τη σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών έχουν αποδοθεί στους δικαιούχους ως αποκλειστική χρήση, για την υπαγωγή των αυθαιρέτων δεν απαιτείται συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών.
Ειδικώς, όταν αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης, που εξυπηρετούν τη συνιδιοκτησία έχουν εκτελεστεί ή εγκατασταθεί σε παράρτημα οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της πράξης σύστασης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, προκειμένου το παράρτημα να αποκτήσει το χαρακτήρα κοινόχρηστου και κοινόκτητου χώρου της συνιδιοκτησίας. Στην περίπτωση αυτή η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών τεκμαίρεται.
Πλην των περιπτώσεων αυθαίρετων που έχουν γίνει σε οριζόντια ή κάθετη συνιδιοκτησία και εντός τμημάτων αποκλειστικής χρήσης αυτών, υπόχρεος για την τακτοποίηση των αυθαίρετων επί κοινοχρήστων ή κοινοκτήτων μερών της οικοδομής είναι ο ιδιοκτήτης που τους ιδιοχρησιμοποιεί και απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του (51%) των λοιπών συνιδιοκτητών της οικοδομής.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ,
τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού
Περισσότερες πληροφορίες στο γραφείο μας: 4ης Νοεμβρίου 3, Αριδαία, στα τηλέφωνα: 6972355532 / 2384500153 και στο site μας www.tsimas.com
Τσίμας Ε. Αλέξανδρος
Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός – Πολεοδόμος Ε.Μ.Π.
4ης Νοεμβρίου 3 , Αριδαία / Τηλ: 6972355532 & 2384500153
Email: tsimas.al@gmail.com / www.tsimas.com
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΜΑΣ: